چهارمحال و بختیاری: راهنمای سفر به بام ایران + جاذبه ها

استان چهارمحال و بختیاری با طبیعت بکر و کوهستانی اش مقصدی ایده آل برای علاقه مندان به اکوتوریسم ماجراجویی و آشنایی با فرهنگ غنی عشایر بختیاری است. اما شاید ندانید بهترین زمان برای سفر به این منطقه مرتفع ایران چه موقع است چگونه به آنجا برسید یا چه جاذبه هایی را نباید از دست بدهید. این راهنما به شما کمک می کند تا با شناخت کامل این استان زیبا سفری خاطره انگیز و بی دغدغه را برنامه ریزی کنید و از بام ایران نهایت لذت را ببرید.

استان چهارمحال و بختیاری کجاست؟

چهارمحال و بختیاری یکی از استان های کوهستانی فلات مرکزی ایران است که در بخش جنوب غربی کشور قرار گرفته. این استان از شمال و شرق با استان اصفهان از غرب با خوزستان از جنوب با کهگیلویه و بویراحمد و از شمال غربی با لرستان هم مرز است. شهرکرد مرکز این استان با ارتفاع حدود ۲۰۶۶ متر از سطح دریا مرتفع ترین مرکز استان در ایران محسوب می شود و به همین دلیل چهارمحال و بختیاری به «بام ایران» شهرت دارد.

مساحت این استان حدود ۱۶۴۲۱ کیلومتر مربع است و میانگین ارتفاع در آن به حدود ۲۱۵۳ متر می رسد که نشان دهنده ماهیت کوهستانی آن است. شهرستان های اصلی آن شامل شهرکرد بروجن اردل کیار سامان لردگان فارسان بن و کوهرنگ هستند. مردم این منطقه به زبان های فارسی لری بختیاری و ترکی صحبت می کنند که تنوع فرهنگی این استان را نشان می دهد.

بهترین فصل سفر به چهارمحال و بختیاری

انتخاب بهترین زمان برای سفر به چهارمحال و بختیاری بستگی به هدف شما از سفر دارد. بهار و تابستان به ویژه از اواخر فروردین تا پایان شهریور بهترین زمان برای لذت بردن از طبیعت سرسبز آبشارها تالاب ها دشت لاله های واژگون و فعالیت های فضای باز مانند پیاده روی و کمپینگ است. آب و هوا در این فصول معمولاً معتدل و دلپذیر است.

اگر به دنبال تجربه های زمستانی و ورزش هایی مانند اسکی هستید فصل زمستان بهترین گزینه است. پیست اسکی چلگرد در این فصل پذیرای علاقه مندان است. پاییز نیز با رنگ آمیزی زیبای طبیعت به ویژه در مناطق جنگلی و حاشیه رودخانه ها جذابیت های خاص خود را دارد اما هوا می تواند رو به سردی برود.

قبل از سفر بخوانید

سفر به استان چهارمحال و بختیاری به خصوص اگر قصد طبیعت گردی و بازدید از مناطق بکر را دارید نیازمند آمادگی هایی است. با توجه به ماهیت کوهستانی و متغیر بودن آب و هوا حتی در فصول گرم همراه داشتن لباس گرم و مناسب ضروری است. کفش کوه پیمایی راحت برای گشت و گذار در طبیعت توصیه می شود.

اگر قصد بازدید از مناطق عشایری یا شرکت در تورهای آفرود و رفتینگ را دارید هماهنگی قبلی با راهنماهای محلی و آژانس های معتبر گردشگری امنیت سفر شما را تضمین می کند. بررسی وضعیت راه ها قبل از حرکت به خصوص در فصول سرد یا پربارش اهمیت بالایی دارد. همچنین به دلیل فاصله برخی جاذبه ها از شهرها برنامه ریزی دقیق برای حمل و نقل و اقامت شبانه ضروری است.

مسیر رسیدن به چهارمحال و بختیاری

برای سفر به استان چهارمحال و بختیاری گزینه های مختلفی پیش رو دارید. اصلی ترین راه دسترسی زمینی از طریق جاده است. شهرکرد مرکز استان از طریق جاده به شهرهای بزرگ اطراف و کشور متصل است. فاصله شهرکرد تا تهران حدود ۵۵۴ کیلومتر تا اصفهان حدود ۱۰۰ کیلومتر تا شیراز حدود ۴۴۴ کیلومتر و تا اهواز حدود ۴۴۹ کیلومتر است.

سفر با اتوبوس یکی از راه های رایج دسترسی به شهرکرد از پایانه های مسافربری شهرهای مختلف است. همچنین امکان سفر با خودروی شخصی وجود دارد که به شما انعطاف بیشتری برای بازدید از جاذبه های اطراف می دهد. فرودگاه شهرکرد نیز امکان سفر هوایی از برخی شهرهای بزرگ را فراهم می کند هرچند تعداد پروازها ممکن است محدود باشد. در حال حاضر خط ریلی مستقیمی به شهرکرد وجود ندارد.

اقامت در چهارمحال و بختیاری

استان چهارمحال و بختیاری برای اقامت مسافران طیف متنوعی از گزینه ها را ارائه می دهد. در شهرکرد و برخی شهرهای بزرگتر مانند بروجن و فارسان هتل های متعددی با سطوح مختلف خدمات وجود دارند که می توانید با توجه به بودجه و نیازتان انتخاب کنید. برخی از هتل های شناخته شده در شهرکرد شامل هتل پارسیان هتل آزادی و هتل جهانگردی هستند.

علاوه بر هتل ها اقامتگاه های بوم گردی در روستاها و مناطق طبیعی استان فرصت بی نظیری برای تجربه زندگی محلی و نزدیکی بیشتر با طبیعت فراهم می کنند. این اقامتگاه ها معمولاً خانه های سنتی بازسازی شده هستند و غذاهای محلی نیز سرو می کنند. اجاره ویلا و سوئیت در شهرها و مناطق توریستی نیز یکی دیگر از گزینه های رایج برای اقامت است.

جاهای دیدنی چهارمحال و بختیاری

چهارمحال و بختیاری گنجینه ای از جاذبه های طبیعی و تاریخی است که هر گردشگری را به وجد می آورد. تنوع اقلیمی و جغرافیایی استان باعث شده تا از آبشارهای خروشان و تالاب های بین المللی گرفته تا غارهای یخی و دشت های پر از گل های نادر را در این منطقه بیابید. در ادامه به برخی از برجسته ترین این جاذبه ها می پردازیم.

آبشار زردلیمه

آبشار زردلیمه که گاهی بوینه نیز نامیده می شود یکی از بکرترین و زیباترین آبشارهای استان است که در منطقه بازفت شهرستان اردل قرار دارد. مسیر دسترسی به این آبشار نسبتاً دشوار و نیازمند پیاده روی است اما تماشای آبشار عریض و پرحجم آن که از میان صخره ها سرازیر می شود ارزش این سختی را دارد. در طول مسیر ممکن است با عشایر بختیاری در حال کوچ روبه رو شوید که جلوه ای خاص به سفر می بخشد.

در نزدیکی آبشار بقایای پل باستانی خداآفرین و سنگ نوشته های مربوط به دوره های ایلامی و اسلامی نیز وجود دارد که نشان از قدمت و اهمیت تاریخی این منطقه دارد. طبیعت اطراف آبشار با درختان بلوط و مراتع سرسبز مکانی عالی برای استراحت و لذت بردن از آرامش طبیعت است. این آبشار یکی از مقاصد اصلی طبیعت گردان حرفه ای در استان محسوب می شود.

تالاب چغاخور

تالاب بین المللی چغاخور یکی از بزرگترین و زیباترین تالاب های استان چهارمحال و بختیاری است که در نزدیکی شهر بلداجی و در دامنه ارتفاعات برآفتاب و کلار قرار دارد. این تالاب با وسعت زیاد و عمق مناسب زیستگاهی مهم برای انواع پرندگان مهاجر و بومی است و به همین دلیل مورد توجه پرنده نگران و علاقه مندان به حیات وحش قرار دارد.

اطراف تالاب پوشیده از چمنزارها و مراتع سرسبز است و چشم انداز کوه های اطراف زیبایی آن را دوچندان می کند. امکاناتی مانند سکوی پرنده نگری آلاچیق و قایق سواری برای بازدیدکنندگان فراهم شده است. بهترین زمان بازدید از این تالاب فصول بهار و پاییز است که پرندگان مهاجر در آن حضور دارند و هوا نیز مطبوع است.

غار یخی چما

غار یخی چما یکی از شگفت انگیزترین پدیده های طبیعی در استان چهارمحال و بختیاری است که در نزدیکی روستای شیخ علیخان و در فاصله ۲۵ کیلومتری چلگرد قرار دارد. این غار در واقع یک تنگه عمیق و دره ای است که انباشت برف در آن در طول سال باعث ایجاد لایه های ضخیم و چند ساله یخ شده است.

در فصول گرم سال به خصوص اواخر بهار و تابستان که برف های اطراف ذوب می شوند آب از روی لایه های یخ سرازیر شده و منظره ای خیره کننده و یخی را خلق می کند. قندیل های یخی بزرگ و کوچک در داخل غار فضایی جادویی ایجاد می کنند. به دلیل خطر ریزش قندیل ها و یخ ها بازدید از این غار نیازمند احتیاط فراوان و تجهیزات مناسب است.

روستای سر آقا سید

روستای سر آقا سید یکی از خاص ترین و دیدنی ترین روستاهای استان چهارمحال و بختیاری است که به دلیل معماری پلکانی اش به «ماسوله زاگرس» شهرت دارد. این روستا در دامنه کوه و در منطقه بازفت قرار گرفته و خانه های آن به گونه ای ساخته شده اند که پشت بام یک خانه حیاط خانه بالایی است.

زندگی در این روستا همچنان به شیوه سنتی جریان دارد و بازدید از آن فرصتی برای آشنایی با فرهنگ آداب و رسوم و سبک زندگی مردم بختیاری است. مسیر دسترسی به روستا ممکن است در فصول سرد سال به دلیل بارش برف دشوار باشد بنابراین بهترین زمان بازدید معمولاً اواخر بهار و تابستان است.

دشت لاله های واژگون

دشت لاله های واژگون یکی از نمادهای طبیعی و زیبای استان چهارمحال و بختیاری است. این دشت وسیع که گونه نادر و در معرض خطر انقراض لاله واژگون (اشک مریم) را در خود جای داده در نزدیکی شهرستان های چلگرد و بروجن قرار دارد. گلدهی این لاله ها معمولاً از اواسط فروردین آغاز شده و تا اواخر اردیبهشت ادامه می یابد.

تماشای هزاران لاله واژگون سرخ و زرد که در پهنه دشت سر برافراشته اند منظره ای فوق العاده زیبا و فراموش نشدنی است. برای حفظ این گونه ارزشمند حفاظت از دشت اهمیت بالایی دارد و چیدن گل ها یا آسیب رساندن به آن ها ممنوع است. بهترین زمان برای بازدید اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت است.

پل زمان خان

پل زمان خان یکی از بناهای تاریخی و جاذبه های طبیعی مهم استان چهارمحال و بختیاری است که بر روی رودخانه زاینده رود در نزدیکی شهرستان سامان قرار دارد. این پل سنگی با دو دهانه قدمتی به دوره صفویه دارد و در گذشته یکی از مسیرهای اصلی کوچ عشایر بختیاری و ارتباط بین فلات مرکزی و خوزستان بوده است.

امروزه پل زمان خان به یکی از تفرجگاه های اصلی استان تبدیل شده است. طبیعت سرسبز اطراف رودخانه و صدای خروشان آب فضایی دلپذیر برای پیک نیک و استراحت ایجاد کرده است. همچنین رودخانه زاینده رود در این منطقه برای فعالیت های هیجان انگیزی مانند رفتینگ بسیار مناسب است و گردشگران زیادی را به خود جذب می کند.

دره عشق

دره عشق نامی برازنده برای یکی از زیباترین و بکرترین مناطق طبیعی استان چهارمحال و بختیاری است. این دره عمیق و سرسبز که در امتداد رودخانه کارون در منطقه مشایخ شهرستان اردل قرار دارد ترکیبی بی نظیر از کوهستان های بلند جنگل های بلوط آبشارهای فصلی و دائمی و رودخانه خروشان کارون را به نمایش می گذارد.

دره عشق مقصدی عالی برای طبیعت گردی پیاده روی عکاسی و لذت بردن از آرامش طبیعت است. وجود روستاهای پراکنده در دل دره و پل های معلق بر روی رودخانه بر جذابیت این منطقه افزوده اند. بازدید از آبشارهای کوچک و بزرگی که از دیواره های دره سرازیر می شوند تجربه ای خاص خواهد بود.

پیست اسکی چلگرد

پیست اسکی چلگرد یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری استان چهارمحال و بختیاری در فصل زمستان است. این پیست در نزدیکی شهر چلگرد و در دامنه کوه زردکوه بختیاری قرار دارد و با توجه به ارتفاع و بارش مناسب برف در منطقه شرایط خوبی برای ورزش های زمستانی فراهم می کند.

پیست چلگرد امکاناتی مانند بالابر و تله اسکی دارد و برای اسکی بازان در سطوح مختلف مناسب است. در فصل زمستان علاوه بر اسکی فعالیت هایی مانند اسنوبورد و تیوب سواری نیز در این منطقه رواج دارد. اطراف پیست نیز مناظر برفی زیبایی دارد که برای عکاسی جذاب است.

رفتینگ در چهارمحال و بختیاری

رودخانه های خروشان چهارمحال و بختیاری به ویژه رودخانه ارمند و بخش هایی از زاینده رود در نزدیکی پل زمان خان این استان را به یکی از قطب های اصلی رفتینگ و قایق سواری در آب های خروشان در ایران تبدیل کرده است. رفتینگ در این رودخانه ها تجربه ای هیجان انگیز و آدرنالین آور در دل طبیعتی بکر و زیباست.

مسیرهای رفتینگ در استان درجه سختی های متفاوتی دارند و هم برای مبتدیان و هم برای حرفه ای ها مناسب هستند. فصل مناسب برای رفتینگ معمولاً از اواخر بهار تا اواخر تابستان است که سطح آب رودخانه ها مناسب است. شرکت در تورهای رفتینگ با راهنماهای مجرب و تجهیزات ایمنی استاندارد برای اطمینان از یک تجربه ایمن و لذت بخش ضروری است.

غذاهای استان چهار محال و بختیاری

آشپزی محلی در چهارمحال و بختیاری تحت تأثیر فرهنگ عشایری و محصولات طبیعی منطقه طعم ها و عطرهای خاص خود را دارد. غذاها اغلب ساده مقوی و بر پایه غلات حبوبات لبنیات محلی و گوشت تهیه می شوند. آشنایی با این غذاها بخش جذابی از سفر به این استان است.

از جمله غذاهای محلی معروف می توان به حلیم برنجی گوش گندم تاس کباب محلی گوش نخود لوبیا و انواع آش مانند آش دوغ و آش شنگ و موچه اشاره کرد. لبنیات محلی مانند کشک قارا کره و روغن حیوانی نیز در این استان بسیار باکیفیت و پرطرفدار هستند. چشیدن طعم نان های محلی تازه پخت شده نیز تجربه ای دلپذیر است.

رستوران های چهارمحال و بختیاری

برای چشیدن طعم غذاهای محلی و سایر انواع غذاها در استان چهارمحال و بختیاری می توانید به رستوران های مختلفی مراجعه کنید. در شهرکرد به عنوان مرکز استان رستوران های متنوعی با منوهای ایرانی و محلی وجود دارند. برخی از رستوران های شناخته شده در شهرکرد شامل رستوران تخت جمشید کبابی گلبرگ گلپایگانی و کبابی خوزستان هستند که کیفیت خوبی ارائه می دهند.

در سایر شهرها و مناطق توریستی نیز رستوران ها و غذاخوری های محلی وجود دارند که فرصت را برای چشیدن غذاهای سنتی استان فراهم می کنند. همچنین در اقامتگاه های بوم گردی معمولاً غذاهای محلی با مواد اولیه تازه و ارگانیک برای میهمانان سرو می شود. انتخاب رستوران می تواند بر اساس سلیقه و نزدیکی به محل اقامت یا جاذبه مورد بازدید باشد.

سوغات و صنایع دستی چهارمحال وبختیاری

سفر به چهارمحال و بختیاری بدون خرید سوغاتی و صنایع دستی محلی کامل نمی شود. این استان به دلیل فرهنگ غنی عشایری و روستایی دارای صنایع دستی زیبا و ارزشمندی است. معروف ترین سوغات استان قالی و گلیم بختیاری است که با طرح ها و رنگ های منحصربه فرد خود شهرت جهانی دارند.

انواع دستبافته های عشایری مانند چوقا (نوعی بالاپوش مردانه بختیاری) ورنِی (نوعی گلیم ریزبافت) خورجین و نمکدان نیز از دیگر صنایع دستی این منطقه هستند. در زمینه خوراکی ها عسل طبیعی کوهستان کشک و قارا محلی و انواع محصولات کشاورزی مانند گردو و بادام از جمله سوغاتی های پرطرفدار هستند. بلداجی نیز به دلیل تولید پولکی و نبات مرغوب شهرت دارد.

سوغات چهارمحال و بختیاری چیست؟

معروف ترین سوغات استان قالی و گلیم بختیاری هستند. همچنین دستبافته های عشایری مانند چوقا و ورنی عسل کوهستان کشک قارا گردو بادام و پولکی بلداجی نیز از سوغاتی های محبوب این منطقه محسوب می شوند.

بهترین زمان سفر به استان چهارمحال و بختیاری کدام فصل است؟

بهترین زمان برای طبیعت گردی و بازدید از جاذبه های طبیعی بهار و تابستان (از اواخر فروردین تا پایان شهریور) است. برای ورزش های زمستانی مانند اسکی فصل زمستان مناسب است.

آب و هوای چهار محال و بختیاری چگونه است؟

این استان دارای آب و هوای کوهستانی است. زمستان ها معمولاً بسیار سرد و پربرف است در حالی که بهار و تابستان آب و هوای معتدل و دلپذیری دارد. پاییز نیز خنک و رنگارنگ است.

بهترین دیدنی های چهارمحال و بختیاری برای کودکان کدامند؟

تالاب چغاخور (برای پرنده نگری و قایق سواری) پارک های جنگلی پل زمان خان (برای طبیعت کنار رودخانه) و دشت لاله های واژگون در فصل بهار می توانند برای کودکان جذاب باشند.

چه وسایلی برای تور ایل بختیاری برداریم؟

برای تورهای عشایری لباس مناسب و لایه ای کفش پیاده روی راحت کلاه عینک آفتابی کرم ضد آفتاب کیسه خواب (اگر شب مانی دارید) و لوازم شخصی ضروری است.

در سفر به چهارمحال وبختیاری کجا بمانیم؟

گزینه های اقامتی شامل هتل ها در شهرکرد و شهرهای بزرگتر اقامتگاه های بوم گردی در روستاها و مناطق طبیعی و اجاره ویلا و سوئیت در نقاط مختلف استان است.

چهارمحال وبختیاری را حداقل در چند روز بگردیم؟

برای بازدید از مهم ترین جاذبه های استان و تجربه نسبی طبیعت و فرهنگ آن حداقل ۳ تا ۵ روز زمان نیاز دارید. البته برای دیدن تمام نقاط بکر زمان بیشتری لازم است.

شهرکرد کجاست؟

شهرکرد مرکز استان چهارمحال و بختیاری است که در بخش مرکزی این استان و در ارتفاعات قرار دارد. این شهر مرتفع ترین مرکز استان در ایران محسوب می شود.

چگونه به شهرکرد سفر کنیم؟

می توانید با خودروی شخصی اتوبوس از پایانه های مسافربری شهرهای مختلف یا با هواپیما از طریق فرودگاه شهرکرد به این شهر سفر کنید.

غذاهای محلی چهارمحال و بختیاری چیست؟

از جمله غذاهای محلی معروف می توان به حلیم برنجی گوش گندم تاس کباب محلی گوش نخود لوبیا و انواع آش مانند آش شنگ و موچه اشاره کرد. لبنیات محلی نیز بسیار باکیفیت هستند.