در گفت‌وگو با تازوما؛
مشاور نمایه سازی دستاورد‌های پژوهشی وزارت علوم درباره دلیل خاک خوردن دستاورد‌های علمی در آزمایشگاه‌ها و به دست نیافتن به مرحله تجاری سازی توضیحاتی را ارائه کرد.
مرتضی طاهری، مشاور نمایه سازی دستاورد‌های پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری تازوما، درباره بزرگ‌ترین موانع پیش روی پژوهشگران در ایران بیان کرد: کمبود بودجه تحقیقاتی، محدودیت در دسترسی به منابع علمی بین‌المللی، پیچیدگی‌های بروکراسی و ساختار‌های ناکارآمد مدیریتی از جمله عوامل محدود کننده پیشرفت علمی کشور است.
وی با بیان اینکه تحریم‌ها و هزینه بالای دسترسی به مقالات علمی، همراه با نبود حمایت مالی کافی برای تهیه تجهیزات و نرم‌افزار‌های پیشرفته، تأثیر منفی بر کیفیت پژوهش‌ها دارند؛ تأکید کرد این مسائل نیازمند اصلاحات ساختاری، حمایت‌های هدفمند و برنامه‌ریزی استراتژیک برای ارتقای جایگاه علمی ایران است. در این راستا، اقداماتی نیز از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری انجام شده است که می‌تواند به بهبود شرایط موجود و تقویت توانمندی‌های پژوهشی کشور کمک کند.
طاهری تصریح کرد: بروکراسی اداری در روند پژوهش می‌تواند هم نقش مثبت و هم منفی ایفا کند، اما در بسیاری از موارد در ایران، تأثیرات منفی آن برجسته‌تر است. از یک سو، وجود ساختار‌های اداری شفاف و قوانین مشخص می‌تواند به تنظیم فرآیندها، توزیع عادلانه منابع و ایجاد انضباط در نظام پژوهشی کمک کند. اما از سوی دیگر، پیچیدگی‌های بروکراسی اداری، زمان‌بر بودن فرایندها، و نبود شفافیت در ارزیابی و تخصیص منابع، اغلب به اتلاف وقت و انرژی پژوهشگران منجر می‌شود. این مشکلات می‌تواند تمرکز پژوهشگران را از اهداف علمی به مسائل اداری منحرف کند و باعث کاهش انگیزه و بهره‌وری آنها شود. برای رفع این چالش‌ها، ساده‌سازی رویه‌ها، دیجیتالی کردن فرایندها و شفاف‌سازی معیار‌ها و سیاست‌ها ضروری است تا پژوهشگران بتوانند با تمرکز بیشتری بر فعالیت‌های علمی خود متمرکز شوند.
افزایش سرعت انجام پژوهش با ساده‌سازی فرایند‌های اداری
مشاور نمایه سازی دستاورد‌های پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در پاسخ به این سوال که آیا می‌توان با ساده‌سازی فرایندها، سرعت انجام پژوهش‌ها را افزایش داد؟، گفت: بله می‌توان. اما ملاحظات را باید در نظر داشت و این اقدام نیازمند توجه به ملاحظات مهمی است، ساده‌سازی نباید به قیمت کاهش کیفیت، دقت یا رعایت اصول اخلاقی در پژوهش تمام شود. به عنوان مثال، حذف گام‌های غیرضروری و کاهش مراحل تأیید اداری می‌تواند زمان‌بری را کاهش دهد و باید از شفافیت و نظارت کافی اطمینان حاصل شود تا از سوءاستفاده‌ها و تخلفات احتمالی جلوگیری گردد. همچنین، ارائه ابزار‌های دیجیتال و پلتفرم‌های آنلاین برای ثبت و پیگیری درخواست‌ها می‌تواند فرآیندها را ساده‌تر و دسترسی به خدمات را تسهیل کند. در کنار این تغییرات، آموزش به کارکنان اداری و پژوهشگران برای استفاده مؤثر از سیستم‌های جدید و آگاهی از تغییرات فرآیندی نیز ضروری است تا بهره‌وری به حداکثر برسد و از مشکلات جدید جلوگیری شود.
وجود ساختار‌های اداری شفاف و قوانین مشخص می‌تواند به تنظیم فرآیندها، توزیع عادلانه منابع و ایجاد انضباط در نظام پژوهشی کمک کند
طاهری در پاسخ به این سوال که کمبود منابع مالی یکی از چالش‌های اصلی پژوهشگران است؛ چه راهکار‌هایی برای رفع این مشکل پیشنهاد می‌کنید؟، افزود: گرنت‌های بین‌المللی و ایجاد درآمد ارزی می‌تواند با شناسایی فرصت‌های تأمین مالی از سازمان‌های بین المللی و ارائه پروپوزال‌های حرفه‌ای و رقابتی محقق شود. تقویت شبکه‌سازی علمی با مؤسسات پژوهشی خارجی و مشارکت در پروژه‌های چندملیتی نقش مهمی در بهره‌گیری از این گرنت‌ها دارد. ترویج پژوهش‌های نوآورانه و موضوعات کاربردی با تقاضای جهانی، انتشار مقالات در نشریات معتبر بین‌المللی و ثبت اختراعات جهانی، مسیر‌های موثری برای جلب نظر داوران گرنت‌ها و دسترسی به منابع مالی خارجی است. این راهکار‌ها علاوه بر تأمین منابع پژوهشی، می‌توانند ارزآوری و ارتقای جایگاه علمی ایران در سطح بین‌المللی را نیز به همراه داشته باشند.
وی عوامل متعددی که مانع تبدیل نتایج پژوهش‌ها به محصولات یا خدمات تجاری می‌شوند را عنوان کرد و گفت: از جمله این موارد ضعف در ارتباط بین دانشگاه‌ها و صنعت، نبود زیرساخت‌های مناسب برای تجاری‌سازی، و کمبود حمایت مالی و سرمایه‌گذاری برای توسعه محصولات را می‌توان نام برد. همچنین، عدم آشنایی پژوهشگران با فرآیند‌های بازاریابی و تجاری‌سازی، نبود تیم‌های تخصصی برای انتقال فناوری را از دیگر علل این عارضه دانست.
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "تمرکز بیش از حد روی مقالات، نوآوری را زندانی می‌کند" هستید؟ با کلیک بر روی فرهنگ و هنر، به دنبال مطالب مرتبط با این موضوع هستید؟ با کلیک بر روی دسته بندی های مرتبط، محتواهای دیگری را کشف کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "تمرکز بیش از حد روی مقالات، نوآوری را زندانی می‌کند"، کلیک کنید.