تشعشعات رادیویی زیر ذره بین رگولاتوری/ آیا فناوری فایوجی برای سلامتی مضر است؟

در گفت و گوی تفصیلی با تازوما مطرح شد؛ (2)

مدیر دفتر نظارت بر طیف فرکانسی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی گفت: طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی تشعشعات حاصل از دکل های مخابراتی مضر و سرطان زا نیست.

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری تازوما، حل مشکل آنتن دهی در سطح شهرهای بزرگ و روستاها، نیاز به احداث دکل های مخابراتی از سوی اپراتورها دارد. فرآیندی که دایما از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی  و نهادهای نظارتی تخصصی مورد بررسی و نظارت قرار می گیرد؛ اما عدم اطلاع رسانی از بی خطر بودن این دکل ها باعث شده است که ساکنان برخی محله ها از نصب این دکل ها و تجهیزات آن ممانعت کنند. 

سایت ها و دکل های موبایل معمولاً در پشت بام منازل یا واحدهای اداری و تجاری شهری، پارک ها، دیوارها، خیابان ها، چهارراه ها، جاده ها و نزدیک به جاده ها و قطارهای بین شهری نصب می شوند و نصب سایت روی پشت بام منازل، با توجه به آنچه اعلام می شود، هیچ گونه خطر پرتوگیری برای ساکنان در بر ندارد و یکی از روش های متداول در جهان است که برای توسعه سریع شبکه های ارتباطی مورد استفاده قرار می گیرد. از همین رو لازم است با ارایه اطلاعات دقیق به مردم نگرانی آن ها از مضر بودن تشعشعات دکل های مخابراتی را برطرف شود تا بتوان روند توسعه زیرساخت های ارتباطی سیار در کشور را با شتاب دنبال کرد.

با توجه به اهمیت این موضوع در بخش دوم و پایانی گفت وگو با عظیم فرد مدیر دفتر نظارت بر طیف فرکانسی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به بررسی موضوع  تشعشعات رادیویی پرداختیم تا ببینیم این تشعشعات به چه میزان می توانند برای افراد مضر باشند.(بخش نحست را اینجا بخوانید)

در ادامه متن کامل این گفت وگو را می خوانید:

ممانعت از نصب دکل ها، چالشی بر سر راه توسعه شبکه ارتباطی

تازوما: در نصب دکل های بی تی اس با چه چالش هایی مواجه هستید؟

 فرد: برای نصب دکل های بی تی اس معمولاً با ممانعت هایی از سمت مردم مواجه می شویم؛ زیرا آن ها نگران تشعشعات حاصل از این دکل ها هستند و معتقدند که باعث بروز بیماری های مختلفی می شود و عموماً برای نصب دکل ها و ادامه حضور دکل ها ممانعت زیادی از سمت مردم وجود دارد. این هم یکی از چالش های شهر تهران است؛ چراکه جمعیت بالا و فشرده است و مردم به اینترنت پرسرعت احتیاج دارند؛ اما مانع قراردادن دکل می شوند. علاوه بر شهروندان شهری، ساکنین روستاها هم از گذاشتن دکل جلوگیری می کنند، هرچند که شهر و روستا متولی خودش را دارد و باید در مکان هایی قرار بگیرد که ازنظر متولیان شهری تایید شده باشد. از این رو اگر مردم در نصب و راه اندازی دکل ها همکاری نکنند پوشش دهی به صورت کامل رخ نمی دهد. 

تشعشعات رادیویی دکل ها از سطح استاندارد پایین تر هستند 

تازوما: آیا تشعشعات دکل های مخابراتی سلامت شهروندان را به خطر می اندازد؟

فرد: خیر، انرژی تشعشعات ناشی از دکل ها به اندازه ای پایین است که نمی تواند برای افراد خطرناک باشد، پس این موضوع نگران کننده نیست؛ زیرا سطح تشعشعات رادیویی از سطح استاندارد پایین تر هستند و ضرری برای افراد ندارند. از طرفی این سیگنال ها به صورت مرتب توسط دستگاه های مختلف سنجیده و پایش می شوند تا تشعشعات رادیویی از حد استاندارد فراتر نرود، بنابراین اصلاً نباید موضوع نگران کننده ای برای شهروندان محسوب شود. سایت ها و دکل های موبایل عموماً در پشت بام منازل یا واحدهای اداری و تجاری شهری، در پارک ها، دیوارها، خیابان ها و چهارراه ها نصب می شوند و نصب سایت روی پشت بام منازل، با توجه به اینکه هیچ گونه خطر پرتوگیری برای ساکنین در بر ندارد، یکی از روش های متداول در جهان است که برای توسعه سریع شبکه های ارتباطی مورد استفاده قرار می گیرد.

انرژی تشعشعات ناشی از دکل ها به اندازه ای پایین است که نمی تواند برای افراد خطرناک باشد، پس این موضوع نگران کننده نیست

تازوما: سازمان تنظیم مقررات چگونه سیگنال های رادیویی را هماهنگ می کند تا تداخل صورت نگیرد؟

فرد: مدیریت طیف کار سختی است چون کار کردن همزمان موبایل، تلویزیون، «جی پی اس» و «وای فای» و ده ها تشعشع کننده دیگر باید همزمان هماهنگ شود تا این توان های کم هم طوری مدیریت شود که مزاحم فرستنده – گیرنده دیگری نشود. این موضوع کار دشواری است که یک شبه رخ نمی دهد.

دکل های اپراتورها زیر ذره بین رگولاتوری

تازوما: سازمان تنظیم مقررات و شهرداری ها نظارت کافی روی نصب دکل ها دارند؟

فرد: زیبایی بصری کوچه و خیابان های پایتخت از دغدغه های اپراتورهای موبایل نیز هست و در این راستا، اپراتورها با شهرداری ها همکاری می کنند تا با زیباسازی های هنری روی برخی دکل ها، این امر محقق شود. اپراتورهای ارایه دهنده خدمات ارتباطات بدون سیم برای فعالیت، نصب، راه اندازی و بهره برداری از دکل های لازم برای ایجاد شبکه دسترسی بدون سیم مشترکین خود، بایستی با رعایت موازین و اصول قانونی مرتبط، پروانه اشتغال به کار و خدمات خود را از واحد قانونی دریافت کنند که به صورت دوره ای پس از احراز شرایط عمومی و اختصاصی مربوطه، تمدید می شود.

سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی که طبق قانون به عنوان رگولاتوری مخابراتی کشور بر کسب و کار اپراتورها نظارت دارد، یک سامانه الکترونیکی در نشانی https://195.cra.ir ایجاد کرده است که همه شهروندان هر گونه نظر و شکایات خود را در این سایت منعکس می کنند و اپراتور ها موظف به انجام اقدام های فنی و پرتوسنجی های قانونی تحت امر و نظارت رگولاتور امور حفاظت در برابر اشعه یعنی سازمان انرژی اتمی ایران، برای اطمینان از سطح امن تابش الکترومغناطیسی ناشی از سایت ها هستند.

تازوما: میزان این تشعشات چقدر است؟

فرد: در مکان هایی که شکایت می شود عددهایی که از پایش شبکه های تلفن همراه به دست می آید معمولاً بین یک درصد و دهم درصد است. اگر استاندارد را 440 میکرو وات بر سانتیمترمربع در نظر بگیریم، یک درصد آن مقدار ناچیزی می شود و ما اعدادی که از شکایات دریافت کنیم عموماً زیر یک است.

امواج گوش ها از تشعشات رادیویی دکل ها قوی تر هستند

تازوما: این تشعشعات چطور مورد بررسی قرار می گیرند؟

فرد: اگر اعلام شکایتی از سمت کاربر اعلام شود کارشناسان با تجهیزات مخصوص به مکان مورد نظر رفته و سیگنال ها را بررسی می کنند و بعد گزارش اندازه گیری به سازمان انرژی اتمی ایران فرستاده شده و مورد بررسی قرار می گیرد. تاکنون اعدادی که داشتیم زیر یک درصد بوده که اصلا صدمه زننده نیستند، در حالی که امواج گوشی ها از این امواج قوی تر هستند. 

تازوما: پس طبق گفته شما این دستگاه ها طوری طراحی شدند که به سلامتی آسیب نمی زنند؟

فرد: استاندارهای دستگاه های ما طوری است که صدمه ای به سلامت نمی زند و اگر نصب آن ها به درستی صورت بگیرد مشکلی پیش نخواهد آمد. دوم اینکه دستگا های اندازه گیری، رگولاتور و سازمان هایی مثل سازمان انرژی اتمی ایران به عنوان مسیول اصلی تشعشعات، مراقبت مستمر و پایش می کنند.

پیشرفت فناوری؛ تشعشع کمتر مصرف انرژی پایین تر

تازوما: با پیشرفت فناوری های مانند ارتباطات نسل پنجم میزان تشعشعات چه تغییری می کند؟

فرد: برای فایوجی (5G) نسل پنجم فناوری ارتباط بی سیم در سال2021 استاندارد «آی سی ان آی آر پی» (ICNIRP) که مبنای استاندارد ملی نیز است، یک بار بازنگری شد و مکانیزم اندازه گیری را تغییر دادند. تشعشع حدی تعیین شده برای استاندارد نسل پنجم کمتر از نسل چهارم است و استاندارد تعیین شده برای نسل ششم کمتر از نسل پنجم و نسل چهارم کمتر از نسل سوم است، همین طور نسل سوم کمتر از نسل دوم! رفته رفته با پیشرفت فناوری هم تشعشع ها کمتر می شود هم مصرف انرژی کاهش پیدا می کند؛ زیرا پهنای باند بزرگی از سیگنال رادیویی به خدمت گرفته می شود، چگالی توان تشعشعی کاهش می یابد. پس برای رسیدن به سرعت های بالا چگالی تشعشع پایین می آید؛ مثلاً در فناوری نسل ششم صد برابر از نظر مصرف انرژی بهتر از نسل پنجم است. نسل پنجم حدود 10 برابر از نسل چهارم کمتر بود.

دکل های فایوجی کوچک تر و با تشعشعات کمتر هستند

تازوما: آیا اندازه دکل ها با رشد فایوجی تغییر می کند؟

فرد: در فناوری نسل پنجم در فرکانس های بالا فرستنده ها عموماً کوچک تر هستند و برای توسعه ارتباطات همراه به این نسل از پایه ها و دیوار خانه ها و پل ها و نماهای موجود برای نصب آن ها می توان استفاده می شود و کمتر به دکل های بزرگ نیاز است. البته این کاهش نیاز به معنی جمع کردن دکل های موجود نیست. با این کار آنتن ها کوتاه تر و نزدیک تر شده و توان تشعشعی آن ها نیز کاهش می یابد و دیگر لازم نیست که در مکان های کم تردد و خلوت دکل نصب شود؛ اما باید در مراکز خرید، سالن های پر ازدحام مانند استادیوم ها و مراکز تجاری که تجمع افراد در آنجا وجود دارد، پوشش صد درصدی فراهم گردد؛ پس این نوع پوشش نقطه ای و منطقه ای بوده و در سطح کشور نیست. هر چه فرکانس بالاتر برود امواج رادیویی در فاصله کوتاه تری از فرستنده ها تلف می شود و سیگنال خیلی ضعیف می شود به همین علت فرستنده ها باید  به گوشی ها نزدیک تر شوند.

منابع موثق و تحقیقات مورد اعتماد نشان می دهد که تشعشعات دکل ها آسیب زا نیستند

تازوما: در فضای مجازی و سانه ها اخباری مبنی بر مضر بودن تشعشعات دکل ها مشاهده می شود آیا همچنین موضوعی صحت دارد؟

فرد: با توجه به منابع موثق و تحقیقات مورد اعتماد که برای شبکه های مخابراتی قابل استناد باشد، اعلام می کنیم که این تشعشعات آسیب زا نیستند و چیزی که در فضای مجازی می ببینم ضد و نقیض بوده و پایه علمی ندارند را نباید باور کنیم. البته جانب احتیاط را همیشه باید رعایت کرد.

تازوما : نظر سازمان بهداشت جهانی درباره تشعشعات چیست؟

فرد: با توجه به اهمیت این تشعشعات، سازمان بهداشت جهانی این موضوع را از وجوه مختلف به جد دنبال می کند و تاکنون گزارش متقن و مورد تاییدی مبنی بر مضر بودن این تشعشعات مورد پذیرش سازمان بهداشت جهانی نبوده است. با این حال این سازمان به علت وجود هزاران مطالعه ضد و نقیض بر ادامه مطالعات برای روشن شدن تاثیرات احتمالی انرژی امواج رادیویی تاکید دارد.