۸ دی در دنیای علم چه خبر؟

تقویم علم؛

به گزارش خبرگزاری تازوما، تاریخ علم مملو از رویداد‌های مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروز‌ها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز 8 دی برابر با 28 دسامبر را ورق می‌زنیم.

***

خشک‌شویی

۲۸ دسامبر ۱۸۴۹ میلادی برابر با 8 دی ۱۲۲۸ خورشیدی، گفته می‌شود که روش خشک‌شویی به‌طور تصادفی کشف شد. در این روز، یک خیاط فرانسوی به نام ژان بابتیس ژولی‌بِلی، چراغ حاوی روغن سقز را اتفاقی روی میز خیاطی‌اش واژگون کرد و متوجه اثر تمیزکنندگی این روغن روی لباس‌ها شد. به‌این‌ترتیب، او اولین مغازه خشک‌شویی را افتتاح کرد. داستان دیگری می‌گوید که صاحب یک کارخانه رنگرزی نساجی در سال ۱۸۴۸ به‌طور تصادفی  متوجه شد که مایع چراغ نفتی می‌تواند چربی را حل کند. گزارش‌ها داستان‌های مختلفی از منشأ کشف روش خشک‌شویی می‌گویند، اما بین همه آنها تنها نکته مشترک این است که پارچه به‌طور تصادفی به مایعی فرار آغشته شده و در کمال تعجب، پس‌از خشک‌شدن تمیز به‌نظر رسیده است. یکی از این داستان‌ها حتی درباره ملوانی فرانسوی است که به‌طور تصادفی داخل خمره سقز افتاد و وقتی لباس خاکی او خشک شد، کاملا تمیز شده بود.

 

رونمایی از سینما

۲۸ دسامبر ۱۸۹۵ میلادی برابر با 8 دی ۱۲۷۴ خورشیدی، سینما رسما آغاز به کار کرد. برادران لومیر- اوگوست و لویی لومیر – به‌عنوان مخترعان سینما از نظر تولید تصویر متحرک و پایه‌گذار نخستین نمایش همگانی در سالن نمایش سینما به شکل امروزی، در این روز، سینما را به جهان شناساندند. آنها در گراند کافه واقع در بولوار کاپوسی شهر پاریس دستگاه شگفت‌انگیزشان را که «سینماتوگراف» نام داشت و شامل دستگاه نمایش فیلم و دوربین فیلمبرداری می‌شد را با پخش ۱۰ فیلم کوتاه بین ۴۱ تا ۴۸ ثانیه‌ای رونمایی کردند. کارگران درحال خروج از کارخانه لومیر، ورود لوکوموتیو بخار به ایستگاه لسیوته و عصرانه کودک ازجمله این فیلم‌ها بودند.

بمباران بریلیوم با پرتوهای آلفا بمباران

 ۲۸ دسامبر ۱۹۳۱ میلادی برابر با 8 دی ۱۳۱۰ خورشیدی، ایرن ژولیو کوری، دختر ماری کوری، مطالعاتش را درباره تشعشعات نافذ غیرمعمول منتشر‌شده هنگام بمباران بریلیوم با ذرات آلفا گزارش داد. درحقیقت، سال ۱۹۳۰ دو فیزیکدان آلمانی، به‌ نام‌های بوث و بکر، تشعشعات نافذ غیرمعمولی را مشاهده کردند که از فلز بریلیوم هنگام بمباران ذرات آلفا ساطع می‌شد. و در چنین روزی، ایرن ژولیو کوری هم درباره همین تابش‌ها گزارش داد، اما مانند بوث و بکر، معتقد بود که آنها پرتوهای گامای پرانرژی هستند. ژولیو کوری کشف کرد که این تابش‌ها هنگام عبور از پارافین یا سایر مواد حاوی هیدروژن، تعداد زیادی پروتون تولید می‌کنند، چیزی که هرگز با پرتوهای گاما مشاهده نشده بود. ازآنجاکه این مشاهدات، همان نتیجه ناشناخته قبلی برای پرتوهای گاما بود، او توضیحی برایش نداشت و هنوز لازم بود تا آزمایش‌های جیمز چادویک که در ۷ تا ۱۷ فوریه انجام شد نشان دهند که این تشعشعات درواقع ذرات جدیدی با نام نوترون‌ هستند.

 

پرتاب ماهواره گالیله

 ۲۸ دسامبر ۲۰۰۵ میلادی برابر با 8 دی ۱۳۸۴ خورشیدی، اولین ماهواره از سری ماهواره‌های گالیله به‌دست کنسرسیومی از دولت‌ها و شرکت‌های اروپایی پرتاب شد. این پروژه متشکل از ۳۰ ماهواره است که قرار است به‌عنوان جایگزینی برای سامانه موقعیت‌یاب جهانی (GPS) انحصاری آمریکا باشد. استفاده از خدمات اولیه گالیله (با دقت کمتر) رایگان و برای همه آزاد است. همچنین یک سامانه کاملاً رمزگذاری‌شده با دقت بالاتر به‌صورت رایگان برای کاربران مجاز دولتی در دسترس است. از این ۳۰ ماهواره تاکنون ۲۸ ماهواره پرتاب شده‌اند که از این تعداد ۲۳ ماهواره قابل استفاده‌اند.